Volgens de Diabetes Liga leven er in Vlaanderen 600.000 mensen met diabetes en elke 17 minuten krijgt iemand de diagnose 'diabetes'. Het aantal diabetespatiënten blijft ieder jaar toenemen. Maar wat is diabetes precies en hoe kan je deze aandoening voorkomen? Wij vatten de belangrijkste informatie voor je samen en geven je enkele praktische tips mee voor een gezondere levensstijl, zodat je jouw risico op diabetes aanzienlijk doet verminderen.
Wat is diabetes?
Diabetes is een chronische stofwisselingsziekte die ook wel suikerziekte wordt genoemd. Bij diabetespatiënten maakt de alvleesklier geen of onvoldoende insuline aan. Insuline is een hormoon dat ervoor zorgt dat suiker (glucose) wordt opgenomen in onze cellen. Soms kan die insuline onvoldoende werkzaam zijn omdat ons lichaam er ongevoelig voor is. Daardoor kunnen onze cellen onvoldoende suiker opnemen, waardoor het zich ophoopt in het bloed. Dat leidt tot een hoge bloedsuikerspiegel.
Hoewel diabetes tegenwoordig goed behandelbaar is, is deze aandoening nog steeds niet geneesbaar.
Diabetes komt voor in verschillende vormen, met als meest voorkomende diabetes type 1 en diabetes type 2. Zwangerschapsdiabetes is een andere bekende vorm, maar deze is 'slechts' van tijdelijke aard.
Type 1 vs. type 2
- Bij diabetes type 1 vernietigt het afweersysteem de cellen die insuline aanmaken. Deze vorm van diabetes komt al vaak op jonge leeftijd voor, bij kinderen en jongvolwassenen. Het ontstaan van diabetes type 1 heeft onder andere met erfelijke factoren te maken.
Mensen die lijden aan diabetes type 1 ervaren duidelijke, uitgesproken symptomen: zij moeten veelvuldig plassen, hebben last van een droge mond en hebben veel dorst. Deze symptomen ontstaan bovendien op een korte tijd.
De behandeling van diabetes type 1 bestaat altijd uit insulinetoediening. Vijf tot tien procent van de diabetespatiënten lijdt aan deze vorm.
- Patiënten die lijden aan diabetes type 2 hebben te weinig insuline in hun lichaam en zij reageren daar ook niet meer goed op. Deze vorm van diabetes treft vooral volwassenen ouder dan 40 jaar. Diabetes type 2 wordt in de hand gewerkt door verschillende risicofactoren en kan grotendeels worden voorkomen - al spelen erfelijkheid en leeftijd zeker ook een rol.
De symptomen van diabetes type 2 zijn een stuk minder uitgesproken dan bij diabetes type 1. Het wordt vaak 'toevallig' ontdekt, bijvoorbeeld door een voetwonde die slecht geneest of door kramp in voeten of tenen. Pas na een langere tijd ontstaan duidelijke symptomen zoals veel dorst, een droge mond, veel plassen, een onverklaarbare vermoeidheid en een verminderd gezichtsvermogen.
Diabetes type 2 treft 90 tot 95% van de diabetespatiënten.
Hoe beperk je jouw risico op diabetes type 2?
Een gezonde levensstijl kan het risico op diabetes type 2 verminderen met meer dan 50%. Daarom geven wij je enkele eenvoudige tips mee die je in je dagelijkse leven kan toepassen:
-
Vermijd overgewicht: een te hoog lichaamsgewicht is een belangrijk risico voor diabetes. Bij een BMI tussen 25 en 30 of een buikomtrek van 80-88 cm (vrouwen) of 94-102 cm (mannen) heb je een verhoogd diabetesrisico. Bij een BMI > 30 of een buikomtrek van > 88 cm (vrouwen) of > 102 cm (mannen) heb je een sterk verhoogd diabetesrisico.
-
Beweeg voldoende: probeer zeker vijf dagen per week en bij voorkeur elke dag minstens 30 minuten te bewegen aan een matige intensiteit. Denk aan fietsen, stevig wandelen, tuinieren of met de (klein)kinderen ravotten.
-
Blijf niet te lang stilzitten thuis en op het werk: las regelmatig (om de 20 à 30 minuten) een korte beweegpauze in. Wandel rond als je telefoneert, ga eens op een andere verdieping naar het toilet, blijf niet te lang voor je pc of tv zitten...
-
Eet gezond en gevarieerd: eet voldoende vezelrijke voeding en beperk de hoeveelheid vetten en verzadigde vetten. Suiker veroorzaakt geen diabetes, maar opgelet: het is een dikmaker en overgewicht werkt het ontstaan van diabetes wél in de hand.
-
Stop met roken: als roker loop je ongeveer dubbel zoveel risico op type 2-diabetes.
Heb jij vragen over diabetes of het opsporen en behandelen ervan? Of wil je graag ondersteuning voor een gezondere levensstijl? Spreek ons apotheekteam er dan zeker over aan.
Bronnen
- Apotheek.be, 'Hoe diabetes voorkomen of uitstellen' (www.apotheek.be)
- Belgian Diabetes Forum, 'Diabetes in België' (www.belgiandiabetesforum.be)
- Diabetes Liga (www.diabetes.be)